Her Kohen bir Levidir; ancak her Levi bir Kohen değildir!
Yazının başlığı doğrudan doğruya Yahudilikle ilgili bir konuya işaret ediyormuş gibi görünse de aslında insan davranışlarının özüne ilişkin bir vurguyu mündemiçtir. Çoğu defa bu türlü konuların, içeriklerin ve kavramların, farklı anlamlara bürünmesi yüzünden bir sis perdesi arkasında gizlendiği de söylenebilir. Müphemliğin vermiş olduğu belirsizlik anlamayı zorlaştırmak bir yana bambaşka mecralara doğru meyledilmesine de yol açar. Kohenlerle Leviler tam da böylesi bir anlam karmaşasında mugâlataya mâruz kalmış bir duruma ve bazen de bir kavrama işaret etmektedir. Oysa Kohenlerle Levilerin tarihi, teşrî ile ruhbanlığın nasıl somutlaştığının en bariz örneklerini bünyesinde taşımaktadır.
Kohenler ve Leviler farklı farklı anlaşılabilirler. Bu anlamada hem geçmişin hem de bugünün anlama usûlleri kullanılabilir. Eğer Aziz Thomas Aquinas’ın yöntemi kullanılacak olursa, Hans Küng’ün geleneğe dair yorumlarıyla en uyumlu olanı anagojidir. Çünkü Kohenler ve Leviler vahyî olmakla birlikte hem tarihsel olgudurlar hem de geleneğin şekillendirdiği kurumlardır. Belki konvansiyonalist birer kavram yahut birer müessese olarak anlaşılmaya da muhtaçtırlar.
Tarih boyunca aldıkları şekiller ve içeriklerine dâhil ettikleri yenilikler Kohenler ile Levilerin başka bir forma dönüşmelerine yol açmıştır. Bu bakımdan her iki kavramı sâdece Yahudi şeriatıyla ilişkilendirmek hem konuyu anlamaya hem de tefekküre mâni olacaktır. Özellikle nitelikleri yüzünden Kohenlik ve Levilik salt Yahudilik içinde bir kurum olarak anlaşılamazlar; her iki kavram da beş bin yıl öncesinden gelip bugünü yakından ilgilendiren çok önemli olduğu meydanda bir müesseseye işarettir.
Kohenler ve Leviler, dolayısıyla bu iki isimden müteşekkil Kohenlik ve Levilik hem kelime anlamı hem de içerik bakımlarından alegorik ve literal yapılarıyla günümüz düşüncesini iki şekilde yakinen alâkadar etmektedir. Zira gerek biçimsel içerikleriyle gerekse tefekkür yöntemine nüfuz etmiş hâlleriyle beş bin yıl boyunca nasıl varlıklarını sürdürdülerse bugün de sürdürmektedirler. Hayatta kalma becerileri, ortama uyma melekeleri şaşırtıcı derecede mükemmeldir. Bununa birlikte bahsi edilen her iki kavram ya da olgu veyahut isim bugünün aklında bir forma karşılık gelmektedir. Son tahlilde Kohenlik ve Levilik inanılmaz derecede şaşırtıcı bir şekilde uygulamada yaygın bir usûldür.
[vc_cta h2=”Yazının devamı Ayarsız dergisinde” style=”3d” add_button=”right” btn_title=”Abonelik Formu” btn_style=”3d” btn_shape=”square” btn_color=”danger” btn_link=”url:http%3A%2F%2Fayarsiz.net%2Fabonelik-formu%2F|||”]Ayarsız dergisini kitapçılardan edinebilir veya Abonelik formunu doldurarak adresinize getirtebilirsiniz.[/vc_cta]